Кайда ул?
Кентуккиның Мамот Маркот мәгарәсендә яшерен Мәҗүсәсе (АКШ) дөньяда иң озын мәгариф системасы-мамот мәгарәсе. Бу җир асты лабире 676 километрдан артык, ләкин галимнәр әйтүенчә, ачыклау өчен тагын да күбрәк ачыклагыз!

Җирле халыкның борынгы серләре
5000 ел элек Американнар мәгарәне таптылар. Алар минераллар казылган, үлеләрен күмделәр һәм факелны калдырдылар. Мәгарә 1700-нче еллар башына кадәр онытылды, аучылар аюны куып чыгарганда аның подъездын яңадан ачты.

Музыка ничек комплект?
1️⃣ Берничә дәрәҗә: Мәгарәдә тоннельләрнең 5 тезелгән катламы бар. Юллар агач тамырлары кебек, үлгән очлары, тирән чокырлар, һәм кинәт җир асты елгалары юлны кабыза.

2️⃣ Караңгы елгалар һәм агулану газы: Кайбер өлкәләр үлем углерод газында. Groundир асты елгалары 10 метр тирән укучылар булып эшләделәр, рафтлар һәм факеллар кулланган!

3️⃣ Ялган калдыклар: Мәгарә Сукыр балык, авырткан караклар, кояш нурларын беркайчан да күрмәгән сирәк крикорлар.
Музыканы кем каплады?
1️⃣ XIX гасыр эволюцион тикшерүче: Стивен епископы, кара кулланма, аркан, аркан, арканнар, кран һәм шәмнәрне 24 километрлы тонналар картасы. Ул "төпсез чокыр" кебек могҗизаларны тапты.

2️⃣ Заманча лазерлар: 2020-нче елда 3D SCANAN яңа тоннельләр ачты, ләкин 600 километр кеше өйрәнә алмады.

Ни өчен "Мамонт"?
Исем аның гигант зурлыгыннан килә, йон мамонтлары түгел (монда мамонт калдыклары юк!). Аның палаталары 1500 футбол кыры булырга мөмкин!
Сәяхәт хикәяләре
▶️ Флойд Коллинзның фаҗигале әкияте
1925 елда тикшерүче флойд Коллинз яңа подъезд табарга тырышканда тар тоннельдә тозакка эләкте. Коткаручылар аны азат итәр өчен көннәрдә эшләделәр, ләкин ул аңа барып җиткәнче үлде. Аның хикәясе баш исемнәр ясады һәм кагыйдәләр тудыру кагыйдәләренә китерде.

▶️ "Бәллүр күле" ачышы
1960-нчы елда, бозлы җир елгалары аша сикерә һәм кристалл чиста су белән тулган яшерен палата таптылар. Алар аны "Бәллүр күле" дип атадылар, мәгарәдә мәгарифне исбатлау тагын да зуррак иде.

▶️ Рәсми тавышлар?
1800-нче елларда, җитәкчеләр мәгарәләрнең "Готик проспектында" тонналарда пышылдады. Соңрак, галимнәрнең ярыклар аша сыбызгы җил булуын таптылар, ләкин килүчеләр әле дә "Мәгарә арбалары" турында шаяралар!

▶️ Кәгазь эз серле
1940-нчы елларда тикшерүчеләр кәгазьне елга аша елгага ташладылар, кәгазе 32 километр ераклыкта, яшерен су челтәрен ачалар!

Караңгылыкта исән калу
1972 елда команда 7 көн оттырды. Алар ташлардан су яладылар һәм чыгу юлларын табу өчен батырлардан соң. "Батлар үлгәннәр дә шулай эшли", – диде бер исәнер.
Сез килә аласызмы?
✅ Кайбер өлкәләр гастрольләр өчен ачык, җиңел 1 сәгатьтән алып 6 сәгатьлек экстремаль менә.
⚠️ Ләкин Мәгарәнең 99% – чиктән тыш – югалту бик җиңел, GPS җир астында эшләми!
Күбрәк дулкынлану:
1983-нче елда тикшерүчеләр яңа тоннельләр табу өчен "ит тарттыручысы" дигән тишек аша кысалар.
2017 елда, 13 яшьлек кыз куркыныч 6 сәгатьлек кроль турын тулыландырырлык иң баш булды!
(Мамот Мәгарә Милли Парк архивы)
Игътибар итегез, бу мәкалә бу инглизчә тәрҗемәче тарафыннан инглизчә тәрҗемә ителде.
This post is also available in Afrikaans, Azərbaycan dili, Bahasa Indonesia, Bahasa Melayu, Basa Jawa, Bosanski, Català, Cymraeg, Dansk, Deutsch, Eesti, English, Español, Esperanto, Euskara, Français, Frysk, Galego, Gàidhlig, Hrvatski, Italiano, Kiswahili, Latviešu valoda, Lietuvių kalba, Magyar, Nederlands, O'zbekcha, Polski, Português, Română, Shqip, Slovenčina, Slovenščina, Suomi, Svenska, Tagalog, Tiếng Việt, Türkçe, Íslenska, Čeština, Ελληνικά, Беларуская мова, Български, Кыргызча, Македонски јазик, Монгол, Русский, Српски језик, Українська, Қазақ тілі, Հայերեն, עברית, ئۇيغۇرچە, اردو, العربية, سنڌي, فارسی, كوردی, پښتو, नेपाली, मराठी, हिन्दी, অসমীয়া, বাংলা, ਪੰਜਾਬੀ, ગુજરાતી, தமிழ், తెలుగు, ಕನ್ನಡ, മലയാളം, සිංහල, ไทย, ພາສາລາວ, ဗမာစာ, ქართული, አማርኛ, ភាសាខ្មែរ, 日本語, 简体中文, 繁体中文 and 한국어.